از فعالیتهای مهم عملیات آزمایش چاه؛ تکمیل موقت چاه با تجهیزات درون چاهی و رشته استخراج به منظور تولید موقت جهت بررسی رفتار دینامیک مخزن می باشد در فرایند راندن رشته تکمیلی و تجهیزات جانبی اهداف زیر دنبال می شود
تجهیزات ایمنی کف دریا (SENTREE):
بمنظور انجام عملیات آزمایش چاه در آبهای عمیق بصورت ایمن وجلوگیری از تخلیه مواد هیدروکربنی به دریا و آلودگی محیط زیست دریایی در شرایط اضطراری وزمان جدا شدن سکو ازچاه از تجهیزی بنام sentree استفاده می شود. این تجهیز که در بستر دریا و داخل شیر فوران گیر (BOP) نصب می گردد امکان جدا شدن ایمن سکورا از رشته تکمیلی داخل چاه در شرایط طوفانی دریا فراهم آورده و پس از رفع شرایط اضطراری سکو می تواند مجددا به رشته تکمیلی داخل چاه متصل شده و عملیات آزمایش چاه ادامه یابد.
تجهیزات سطح الارضی:
استقرار تجهیزات سطح الارضی در زمان آزمایش چاه با اهداف زیر انجام می گیرد :
1-تعیین نوع سیالات تولیدی و مشخصات فیزیکی وشیمیایی آنها
2-تعیین میزان تولید نفت وگاز وآب همراه
3- تعیین دما وفشار سر چاهی در دبی های مختلف
4-گرفتن نمونه سیالات هیدروکربنی تحت فشار از تفکیکگر
5-تعیین میزان H2S,CO2 وBSW موجود در نفت وگاز تولیدی
6-تعیین درجه مرغوبیت نفت و دانسیته گاز
7-تعیین میزان شوری آب همراه در صورت وجود
مهندسی مخازن
مهندسی مخازن مسئولیت ارزیابی مخزن و تدوین سناریو های توسعه و تولید و نیز طراحی و نظارت بر عملیات نمونه گیری سیال درون چاهی و تست های فشار درون مخزن و نیز آزمایش چاه و همچنین مطالعه و استفاده از مکانیزم بهینه بازیافت از مخزن را بر عهده دارد. تعیین میزان بازیافت بهینه و صیانتی مخزن از عمده وظایف این واحد است.
وظایف اصلی این واحد عبارت است از:
1- کنترل کیفی، تحلیل و مدلسازی اطلاعات PVT سیال مخزنی
سیال تک فاز بدست آمده از مخزن در ظروف تحت فشار و یا نفت و گاز نمونه گیری شده از تفیک گر سرچاهی در آزمایشگاه های مربوطه مورد بررسی و آزمایشات مختلف قرار گرفته و مشخصات کلی فیزیکی و نیز خصوصیات PVT آنها تعیین می گردد. تعیین مؤلفه های هیدروکربنی، وزن مخصوص استاندارد، ویسکوزیته در شرایط دما و فشار مخزنی، و انجام آزمایشات CCE DL و تفکیک گر از جمله این آزمایشات می باشد. این اطلاعات با استفاده از روابط EOS مدلسازی شده و نتایج در شبیه سازی مخزن مورد استفاده قرار می گیرد.
2- کنترل کیفی و تحلیل اطلاعات CCAL/SCAL مربوطه به مغزه های بدست آمده از زون های مخزنی
میزان تخلخل و نمودار های تراوایی نسبی از جمله مشخصات بسیار مهم سنگ مخزن است که در آزمایشگاه های مربوطه تعیین شده و نتایج حاصله بهمراه سائر اطلاعات بدست آمده از نمودار های پتروفیزیکی و نیز اطلاعات آزمایشات چاه برای تحلیل پتانسیل حجمی و قابلیت تولید چاه مورد استفاده قرار میگیرد.
3- بررسی اطلاعات بدست آمده از آزمایش چاه و تحلیل اطلاعات فشار گذرای چاه
اطلاعات فشار گذرای چاه شامل اطلاعات تغییرات فشار در زمان بست چاه و نیز میزان دبی قابل تولید
چاه در هنگام جریان دادن آن با شیرهای سرچاهی با اندازه های مختلف بمنظور بدست آوردن میزان تراوایی کلی زون مخزنی و تعیین محدوده های جریانی و تعیین محل گسل ها و قابلیت تولید چاه مورد استفاده قرار می گیرد.
4- نظارت بر آزمایشات فشار سازند و تحلیل اطلاعات بدست آمده
فشار نقطه ای بدست آمده به منظور تعیین گرادیان وزن حجمی سیالات و ارتباط فشاری بین لایه ای و بررسی سطوح محتمل تماس بین سیالات مخزن مورد استفاده قرار میگیرد واز طرفی نمونه گیری از سیالات مخزنی در شرائط فشار و دمای مخزن در این عملیات امکان پذیر می باشد. تجهیزات RFT ، XPT و MDT از تجهیزاتی هستند که برای آزمایش سازند مورد استفاده قرار می گیرند.
5- تعیین پروفیل فشار سازند و تهیه نقشه های خطوط همفشار
با توجه به اندازه گیری فشار در آزمایشات سازند و نیز آزمایشات لایه آزمایی چاه و همچنین با توجه به اطلاعات بدست آمده از عملیات حفاری مانند وزن گل مورد استفاده و آزمایشات LOT میزان فشار پیش بینی شده برای هر بخش سازند مورد اصلاح قرار می گیرد.
6- مطالعات مربوط به سطوح تماس سیالات مخزنی شامل سطح تماس
تعیین سطوح تماس نفت-گاز، نفت- آب و یا گاز-آب (در مخازن گاز) از عوامل تعیین کننده در مشخص نمودن محدوده مخزن در حجم سنجی و نیز از مشخصه های مهم در تعیین پارامتر های تکمیل چاه و میزان دبی جریانی بحرانی برای اجتناب از مخروطی شدن آب و یا گاز می باشد. لذا با استفاده از اطلاعات نمودار های پتروفیزیکی مخزنی و نیز اطلاعات آزمایشات سازند و همچنین اطلاعات نمودار های فشار مویینگی حاصل از آزمایشات سنگ مخزن نسبت به تعیین این سطوح بررسی انجام می گیرد.
7- محاسبات حجم سنجی میزان هیدروکربن درجا
با توجه به محدوده های ژئوفیزیکی ساختار و نیز سر سازندهای تعیین شده حین حفر چاه و با استفاده از خطوط همتراز عمقی میزان حجم ناخالص سنگ مخزن تعیین می گردد. و با توجه میزان خالص سنگ و تخلخل مفید سنگ مخزن میزان حجم متخلخل محاسبه می گردد و با مشخص کردن میزان اشباع هیدروکربن و نیز ضریب حجمی سیال مخزنی محاسبات اندازه گیری حجم درجا هیدروکربن انجام می گیرد. این حجم سنجی در آغاز عملیات اکتشاف و ارزیابی با روش های احتمالاتی انجام میگیرد و حفر تعداد بیشتر چاه ها بر قطعیت نتایج افزوده می گردد.
8- مدلسازی تکمیل چاه و تعیین بهره دهی جریان عمودی در لوله تولید
به منظور بهینه سازی تولید جریان سیال از مخزن تا تجهیزات سطحی شبیه سازی شده و پارامتر های بهینه جریانی تعیین می گردد.
9- شبیه سازی مخزن و تطبیق تاریخچه
شبیه سازی مخزن یکی از مهمترین قسمت های مطالعات مربوط به مخزن می باشد. در این قسمت با استفاده از مدل استاتیک تدوین شده در بخش زمین شناسی و با بارگذاری اطلاعات دینامیک مخزن و تغییر مقیاس گرید بندی آماده مدل اولیه تهیه می گردد و با استفاده از اطلاعات تاریخچه تولید میدان مقادیر خصوصیات پارامتر های مدل تنظیم می گردد. با استفاده از این مدل دینامیکی، نحوه عملکرد مخزن در هنگام توسعه و تولید مورد ارزیابی قرار گرفته و پروفیل تولید و نیز عملکرد مخزن در مراحل مختلف عمر میدان پیش بینی می گردد. تحلیل عدم قطعیت ها و حساسیت سنجی مدل نسبت به تغییرات محتمل پارامتر های مخزنی با استفاده از این مدل قابل بررسی می باشد.
10- تصمیم در رابطه با تعداد چاه و محل چاه های ارزیابی، تولیدی و تزریقی بر اساس مدل های ساخته شده و شبیه سازی دینامیکی جریان نفت و گاز و آب در مخزن از وظائف واحد مهندسی مخزن است.